නො පෙනෙන ලොව සැබෑ තතු (05 කොටස) "කය මිස සිත නැති බඹලොව"

ප්‍රශ්නය : සිත නැති බඹලොව පිළිබඳ අප අසා තිබෙනවා. අපේ ජීවිතය පවතින්නෙ සිතත් කයත් නිසා. මේ කියන බඹලොව බ්‍රහ්මයෝ සිතක් නැතිව පවතින්නේ කොහොමද?

පිළිතුර : අබුද්ධෝත්පාද කාලවල දිවැස් නුවණ පාවිච්චි කරන ධ්‍යානලාභී තාපසවරු දෙව්ලොව බඹලොව පිළිබඳ සොයල බලන කොට අසඤ්ඤ තලය බොහොම දීර්ඝායුෂ බැවින් ඒ ඇත්තෝ හිතනව ඒක සදාකාලික සුවයක් කියල. ඒ වගේම එම ධ්‍යානලාභී තාපසවරු කල්පනා කරනව මේ දුක් සියල්ල ම ඇති වෙන්නෙ සිතටයි... ඒ නිසා සිත නිරුද්ධ කරල සදාකාලික සුවයක් විඳින්න පුළුවන් අසඤ්ඤ තලයට ගිහිං කියල. වායෝ කසිණ සමාපත්තිය වඩල චතුර්ථ ධ්‍යානය උපදවල එය වශී කරගෙන සංඥා විරාග භාවනාවක් වඩනවා. සිතට නිග්‍රහ කරමින් සිත නිරුද්ධ කරන්න අධිෂ්ඨාන කරනවා. මේ චතුර්ථ ධ්‍යානය කියන එක මහා බලගතු ධ්‍යානයක්. ඒකට කියන්නෙ අධි චිත්තය කියලනෙ. ඒ චතුර්ථ ධ්‍යානයට සමවැදිල එයින් නැගිටල සිත නිරුද්ධ කරන්න අධිෂ්ඨාන කරනවා. නැවත චතුර්ථ ධ්‍යානයට සමවදින්න ඒ අය සමර්ථ වෙනවා. අභිඥා බලයකින් යම් යම් දේ මවාපාන්න වගේ මේ සිත නිරුද්ධ කරල ඒ අයට පැය ගණන්, වරු ගණන් ඉන්න පුළුවන් වෙනවා.

තිසරණයෙහි නිවැරදි ව පිහිටන්නේ කෙසේ ද?

තිසරණය යන වචනයේ තේරුම පිහිටවල් තුන ය යනු යි. යම් කිසි වස්තුවකින් හෝ පුද්ගලයෙකු විසින් හෝ සත්ත්වයන් හට පැමිණියා වූ ද, මතු පැමිණෙන්නට ඇත්තා වූ ද දුක් දුරු කිරීම හෝ සැපය ඇති කර දීම හෝ දෙක ම හෝ සිදු කරනු ලැබේ නම් ඒ වස්තුවට ද පුද්ගලයාට ද පිහිට යයි කියනු ලැබේ. සාදුක නැති කිරීමෙන් හා ශක්තිය ගෙන දීමෙන් ද ආහාරය අපට පිහිට වේ. අව් සුළං වැසි ආදියෙන් වන දුක් දුරු කිරීමෙන් ගෙය මිනිසාට පිහිට වේ. එක් පුද්ගලයෙකුට පිහිට වන දේවල් මහා සමූහයක් ඇත්තේ ය. මා පිය නෑ මිතුරු ආදි පිහිට වන පුද්ගල සමූහයක් ද ඇත්තාහ. ඒ සියලු ම වස්තූන්ගෙන් හා පුද්ගලයන්ගෙන් ලැබෙන උපකාරයන්ට වඩා සිය ගුණයෙන් දහස් ගුණයෙන් උපකාර වන්නා වූ උතුම් පිහිට තුනක් අපට ඇත්තේය. එනම්, බුද්ධ, ධම්ම, සඞ්ඝ යන මේ රත්න තුන ය. බුද්ධාගම්කාරයන් විසින් තිසරණය යි සලකනු ලබන්නේ ඒ රත්න තුන ය. සත්ත්වයන්ට මාපියාදීන් පිහිට වන්නේ එක් ජාතියක් පිළිබඳ සැප දුක්වලට පමණෙකි. බුද්ධාදී රත්නත්‍රය වනාහි සතර අපායේ ඉපිද ලැබිය යුතු සියලු දුක් දුරු කර ගැනීමට ද, ජාති ජරා ව්‍යාධි මරණාදි සංසාරික දුක්ඛයන් දුරු කර ගැනීමට ද, මනුෂ්‍ය දිව්‍ය බ්‍රහ්ම සම්පත් හා ලෝකෝත්තර නිර්වාණ සම්පත්තිය ලබා ගැනීමට ද සත්ත්වයනට පිහිට වේ. එබැවින් ඒ බුද්ධාදි රත්නත්‍රය ම සත්ත්වයන්ගේ උතුම් පිහිට තුන වන්නේය.

ත්‍රිවිධ රත්නය නිවැරදි ව දැන හඳුනා ගනිමු

"සද්ධම්මෝ ලෝකනාථෙන

අක්ඛතෝ අමතං දදෝ

දුජ්ජනේ සුජනේ කුබ්බං

චිරං ලෝකේ පවත්තතු."

ලෝකයේ වාසය කරන්නා වූ මනුෂ්‍යයන් සම්බන්ධයෙන් නුවණැතියන්ගේ කල්පනාවට භාජන විය යුතු ප්‍රධාන කරුණු දෙකක් වේ. ඉන් පළමුවැන්න දුක් කරදරවලින් මිදී මෙලොව සැප සේ ජීවත් වීම ය. දෙවැන්න මරණින් මතු අපාගත නො වී සුගතියෙහි ඉපිද සුව සේ කල් යැවීම ය. මේ කරුණු දෙක ඉබේ ම සිදු වන දේ නො වන බැවින් ඒවාට යම්කිසි පිහිටක් සොයා ගත යුතු ය. මනුෂ්‍යයෝ ගොවිකම් අත්කම් වෙළඳාම් ආදිය මෙලොව සැපයට පිහිට කර ගනිති. තමා විසින් සොයා ගන්නා ලද ඒ පිහිටවල හොඳ නරක දෙකේ සැටියට ඔවුන්ට නොයෙක් තරාතිරම්වල සැප දුක් ලැබේ.

නො පෙනෙන ලොව සැබෑ තතු (04 කොටස) "දිව්‍ය ලෝක ඇත්තක් ද?"

ප්‍රශ්නය: ධර්මය නොදන්නා සමහර අය දෙව්ලොව පිළිබඳ විස්තර කිරීමේදී විමාන වස්තු ප්‍රකරණයේ සඳහන් වෙන දිව්‍ය විමාන සහ සමහර දෙවිවරු සියගණන් දහස්ගණන් දිව්‍ය පිරිස පිරිවරාගෙන සිටීම යනු සත්‍ය වශයෙන් පවතින දේවල් නොව තම මනසට අරමුණු වන දේවල් වශයෙන් පත්තරවලත් කියා තිබුණා. ඒ පිළිබඳව අප නාහිමිපාණන් වහන්සේගෙන් විමසූ පසු මෙසේ පිළිතුරු ලැබුණා.